Απόβλητα και Κυκλική Οικονομία

Γιατί είναι ουσιαστικό;

Η αξιοποίηση των υλικών και φυσικών πόρων σε όλο τον κύκλο ζωής τους αποτελεί σημαντική επιχειρηματική ευκαιρία  και ανταπόκριση στη δέσμευση μας για την περιβαλλοντική προστασία.

Τα πετρελαιοειδή υλικά-παραπροϊόντα που χαρακτηρίζονται απόβλητα (ιδιοπαραγόμενα ή τρίτων) σε ένα στάδιο του κύκλου ζωής τους αποτελούν για εμάς σημαντική ευκαιρία, και αξιοποιούνται ως πρώτη ύλη στις παραγωγικές μας εγκαταστάσεις και ως καύσιμα υλικά, σύμφωνα με την επιχειρηματική προσέγγιση μας προς την κυκλική οικονομία.

Η συνεχής μείωση της ποσότητας των αποβλήτων προς τελική διάθεση συμβάλει σημαντικά στη ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία αλλά και στη σημαντική μείωση του λειτουργικού μας κόστους.

Η προσέγγισή μας

Υιοθετούμε και εφαρμόζουμε στον σχεδιασμό και την υλοποίηση της επενδυτικής μας στρατηγικής τις αρχές της κυκλικής οικονομίας μέσω βέλτιστων πρακτικών και τεχνολογιών σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής προϊόντος όπως:

• επαναχρησιμοποίηση νερού με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης φρέσκου νερού και της παραγωγής υγρών αποβλήτων
• μείωση των στερεών αποβλήτων προς υγειονομική ταφή μέσω επενδύσεων σε σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων και μέσω συνεργειών για περαιτέρω αξιοποίηση από τρίτους, όπως ενεργειακή αξιοποίηση των ελαιωδών αποβλήτων των διυλιστηρίων από τρίτους ή άλλων αποβλήτων ως πρόσθετα στα παραγόμενα προϊόντα τους
• ανάπτυξη συνεργειών για την αξιοποίηση των αποβλήτων για ανάκτηση ενέργειας ή/και πρώτων υλών μεταξύ των πολυάριθμων δραστηριοτήτων του Ομίλου, όπως επαναδιύλιση ελαιωδών υγρών αποβλήτων από εγκαταστάσεις εμπορίας

Ξεκινώντας από την εφαρμογή Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών στην παραγωγική διαδικασία και φτάνοντας μέχρι την λειτουργία καινοτόμων διεργασιών τελικής επεξεργασίας και αξιοποίησης αποβλήτων, συνεχίζουμε να αξιοποιούμε ως πρώτη ύλη σημαντικές ποσότητες ελαιωδών αποβλήτων στα διυλιστήρια μας ενώ παράλληλα μειώνουμε σταθερά το ποσοστό των υλικών που καθίστανται απόβλητα και άρα δεν μπορούν να αξιοποιηθούν περαιτέρω.

Η φιλοδοξία μας

Προτεραιότητα μας αποτελεί η συνεχής αύξηση του ποσοστού αξιοποίησης των υλικών και φυσικών πόρων σε όλο τον κύκλο ζωής τους, μέσω της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης κατά τη παραγωγική διαδικασία αλλά και της ανάπτυξης ευρύτερων συνεργειών.

Στόχος μας είναι η σημαντική μείωση των αποβλήτων που θα οδηγούνται προς τελική διάθεση –  ταφή (έως 15% μέχρι το 2030).

Επίδοση – ποσοτικά στοιχεία

Όσον αφορά στη διαχείριση των υγρών και στερεών αποβλήτων, συνεχίστηκε και το 2018 η προσπάθεια για μείωση της παραγωγής τους, τη μεγιστοποίηση της ανακύκλωσης για όσα ρεύματα αποβλήτων είναι αυτό εφικτό και στη συνέχεια, για τα υπόλοιπα ρεύματα αποβλήτων, την επιτόπου διαχείρισή τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.

Οι σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, όπως οι μονάδες ολοκληρωμένης επεξεργασίας υγρών αποβλήτων τριών σταδίων στα διυλιστήρια του Ομίλου, εξασφαλίζουν τη συνεχή βελτίωση των επιδόσεων μας όπως αυτή παρουσιάζεται αναλυτικά στα παρακάτω διαγράμματα που παρουσιάζουν τη σύγκριση των ποσοτήτων των παραγόμενων υγρών και στερεών αποβλήτων που ετέθησαν προς τελική επεξεργασία τα τελευταία 6 έτη αντίστοιχα. Σε συμφωνία με την πορεία των τελευταίων έξι ετών, συνεχίστηκε και το 2018 η βελτίωση των βασικότερων δεικτών αποβλήτων και νερού από το σύνολο των δραστηριοτήτων του Ομίλου.

Συγκεκριμένα για τα υγρά απόβλητα, ενώ υπήρξε αύξηση της παραγωγής υγρών αποβλήτων κατά 8% συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά λόγω των αυξημένων επιπέδων λειτουργίας του διυλιστηρίου Ελευσίνας, όπως φαίνεται και στο παραπάνω διάγραμμα, συνεχίστηκε η μείωση της συνολικής κατανάλωσης νερού παράλληλα με την διατήρηση σε υψηλά επίπεδα του ποσοστού ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης του. Συγκεκριμένα, για το 2018 η συνολική κατανάλωση νερού μειώθηκε 3% από τη προηγούμενη χρονιά, ενώ το ποσοστό ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης του νερού αυξήθηκε, όπως παρουσιάζεται στο παρακάτω διάγραμμα.

Όσον αφορά τα στερεά απόβλητα, το 2018 υπήρξε μείωση 4% στη συνολική ποσότητα παραγωγής τους σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Σημειώνεται ότι  οι ποσότητες των στερεών αποβλήτων στο μεγαλύτερο ποσοστό τους εξαρτώνται από τους καθαρισμούς δεξαμενών προϊόντων και συνεπώς μεταβάλλονται από χρόνο σε χρόνο, ανάλογα με τον προγραμματισμό συντήρησης των δεξαμενών και δευτερευόντως με τη διαθεσιμότητα των μονάδων επεξεργασίας στερεών αποβλήτων (είτε εντός είτε εκτός της εγκατάστασης).

Στο παρακάτω Διάγραμμα παρουσιάζονται οι τρόποι  διαχείρισης-αξιοποίησης των παραγόμενων αυτών στερεών αποβλήτων για το έτος 2018, όπου φαίνεται ότι το 75% των συνολικών αποβλήτων είτε επαναχρησιμοποιείται, είτε ανακυκλώνεται, είτε αξιοποιείται περαιτέρω μέσω διαδικασίας ανάκτησης πρώτων υλών.

Υπογραμμίζεται ότι το ποσοστό αξιοποίησης (επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση, ενεργειακή αξιοποίηση) των παραγόμενων αποβλήτων (σε σύγκριση με αυτό που οδηγείται προς τελική διάθεση σε χώρους ταφής – ΧΥΤΑ) παρουσιάζει τάση αύξησης τα τελευταία έτη όπως φαίνεται στο σχετικό διάγραμμα, με απώτερο στόχο τη σταθεροποίηση του σε ποσοστά άνω του 85%. Επίσης, εκτός από τα τυπικά βιομηχανικά απόβλητα του κλάδου, συνεχίζουμε αμείωτη την προσπάθεια μας σε όλες τις εγκαταστάσεις και τα γραφεία του Ομίλου, με την ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων, να ανακυκλώνουμε όσο το δυνατόν περισσότερα ρεύματα αποβλήτων, όπως χαρτί, πλαστικό, μικρές μπαταρίες, συσσωρευτές, λαμπτήρες φθορισμού, ηλεκτρονικό εξοπλισμό, αλουμίνιο, κ.α.

Ειδικά για τον κλάδο των διυλιστηρίων πετρελαίου, παρακολουθείται επίσης και το ποσοστό των πετρελαιοειδών αποβλήτων που ανακτώνται και επιστρέφουν στην παραγωγική διαδικασία ως πρώτη ύλη για επαναδιύλιση. Οι ποσότητες αυτές των αποβλήτων προέρχονται τόσο από την παραγωγική διαδικασία όσο και από τρίτους. Στον παρακάτω Πίνακα παρουσιάζονται οι ποσότητες και τα ποσοστά ανάκτησης (επί του συνόλου της τροφοδοσίας) από τα διυλιστήρια του Ομίλου ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι  την τελευταία πενταετία έχουν επαναδιυληθεί συνολικά περίπου 700 χιλ. τόνοι ελαιωδών υγρών αποβλήτων.

Εκτός των δεδομένων για την ποσότητα των αποβλήτων, στον κλάδο των διυλιστηρίων όσον αφορά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων παρακολουθείται ο δείκτης υδρογονανθράκων ανά τροφοδοσία.  Το 2018, ο μέσος όρος του δείκτη για τους υδρογονάνθρακες για τα τρία διυλιστήρια του Ομίλου παρέμεινε χαμηλότερος του θεσμοθετημένου ορίου κατά περίπου 19%.

Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο της εφαρμογής της Οδηγίας 2010/75/EE (IED) και των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών-ΒΔΤ(Reference Document for the Refining of Mineral Oil and Gas- Decision 2014/738/EU) του κλάδου διύλισης,    τα διυλιστήρια του Ομίλου έχουν ολοκληρώσει τις σχετικές επενδύσεις σε υλικοτεχνική υποδομή για τη μέτρηση και παρακολούθηση του νέου δείκτη Hydrocarbon Oil Index (HOI), ο οποίος αξιολογήθηκε ως αντιπροσωπευτικός του κλάδου της διύλισης και περιλήφθηκε στο κείμενο αναφοράς των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών. Αποτίμηση ενός έτους θα παρουσιασθεί από το 2019.

Έχουν δρομολογηθεί οι σχετικές ενέργειες για την περαιτέρω βελτίωση των επιδόσεων σε σχέση με τους ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες που παρακολουθούνται και στο πλαίσιο της συμμόρφωσης με την Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (IED) και τα νέα όρια σύμφωνα με τα Συμπεράσματα των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών για τη διύλιση πετρελαίου (REF ΒΑΤ Conclusions Decision).