Περιβάλλον, Ενέργεια
& Κλιματική Αλλαγή

Διαρροές και Κηλίδες Πετρελαίου

Γιατί είναι ουσιαστικό;

H διαχείριση του κινδύνου διαρροών συνδέεται άμεσα με την ασφαλή, κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνη λειτουργία όλων των εγκαταστάσεων μας. Οι κύριες δραστηριότητες μας, παραγωγικές, αποθηκευτικές και μεταφορικές ενέχουν τον κίνδυνο διαρροών μετά από απρόβλεπτες δυσλειτουργίες ή ατυχήματα, ενώ είναι χερσαίες και γειτνιάζουν με υδάτινο περιβάλλον (θάλασσα). Έτσι, λαμβάνονται όλα τα προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα αντιμετώπισης περιστατικών για τη διαχείριση του κινδύνου διαρροών, την προστασία των εργαζομένων, του περιβάλλοντος και την βιωσιμότητα της επιχείρησης.

Η προσέγγισή μας

Σε όλα τα στάδια λειτουργίας εντοπίζουμε και διαχειριζόμαστε όλους τους πιθανούς κινδύνους ώστε αυτοί να εξαλειφθούν ή να μετριαστούν έγκαιρα και να ελαχιστοποιηθούν οι συνέπειες απρόβλεπτων δυσλειτουργιών και ατυχημάτων.

Εφαρμόζουμε αυστηρά μέτρα διαχείρισης και ελέγχου του κινδύνου, τα οποία αξιολογούνται τακτικά με σκοπό τη συνεχή βελτίωση σύμφωνα με τις κορυφαίες διεθνώς αναγνωρισμένες πρακτικές.

Κατά τη μεταφορά του αργού πετρελαίου και των προϊόντων μας, σε όλες τις λιμενικές εγκαταστάσεις εφαρμόζεται με αυστηρότητα το Σχέδιο Αντιμετώπισης Θαλάσσιας Ρύπανσης (σε εναρμόνιση με το Τοπικό και το Εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης ρύπανσης) με οργανωμένες ομάδες προσωπικού, κατάλληλου τεχνικού εξοπλισμού και υλικών, ενώ διεξάγονται τακτικά ασκήσεις ετοιμότητας σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Τα πρότυπα ασφάλειας των θαλάσσιων και χερσαίων μεταφορών των προϊόντων από βυτιοφόρα οχήματα και δεξαμενόπλοια τηρούνται μέσω συνεχών ελέγχων, οι οποίοι περιλαμβάνουν και τη  συμμόρφωση με διεθνής Κανονισμούς και συνθήκες, όπως η Διεθνή Σύμβαση MARPOL για την Πρόληψη της Ρύπανσης από τα Πλοία.

Κατά την παραγωγική διαδικασία στις εγκαταστάσεις των διυλιστηρίων, σε συμφωνία με τους εγκεκριμένους Περιβαλλοντικούς Όρους Λειτουργίας (ΑΕΠΟ), υφίσταται δίκτυο συνεχούς ελέγχου του υπεδάφους και των υπόγειων υδάτων για την παρακολούθηση και πρόληψη της ρύπανσης τους από ενδεχόμενη διαρροή υδρογονανθράκων. Εκτός των παραπάνω, με βάση τα πιθανά σενάρια διεξάγονται ασκήσεις αντιμετώπισης  διαρροών στο έδαφος σύμφωνα με τις σχετικές διαδικασίες και με διαθέσιμα όλα τα υλικά και υποστήριξη για τη βέλτιστη διαχείριση.

Η φιλοδοξία μας

Δεσμευόμαστε να ενισχύουμε συνεχώς τα μέτρα πρόληψης αλλά και να αντιμετωπίζουμε άμεσα και αποτελεσματικά τις πιθανές διαρροές.

Στόχος μας είναι μηδέν διαρροές στο έδαφος και στους υδάτινους αποδέκτες, ενώ στην απευκταία περίπτωση διαρροής, στόχος μας είναι η άμεση αντιμετώπιση και αποκατάσταση.

Επιδόσεις

Επίδοση – ποσοτικά στοιχεία

Ο Όμιλος υιοθέτησε, από τους πρώτους σε παγκόσμιο επίπεδο, την παρακολούθηση των νέων δεικτών ασφάλειας διεργασιών, σύμφωνα με τις οδηγίες του CONCAWE και σε πλήρη ευθυγράμμιση με το API RP 754, 2016 (Recommended Practice 754 “Process Safety Performance Indicators for the Refining and Petrochemical Industries”), συμπεριλαμβανομένων και αυτών που συνδέονται με τις διαρροές σε όλες τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις του.

Συγκεκριμένα παρακολουθούνται όλοι οι σχετικοί δείκτες που αφορούν μια μη προγραμματισμένη ή ανεξέλεγκτη διαρροή οποιουδήποτε υλικού, συμπεριλαμβανομένων μη τοξικών και μη εύφλεκτων υλικών (π.χ. ατμού, θερμού συμπυκνώματος, άζωτο ή άλλα αδρανή αέρια, συμπιεσμένου CO2 ή πεπιεσμένου αέρα). Όπως φαίνεται και από την παραπάνω περιγραφή, όλες οι διαρροές που παρακολουθούνται δεν συνδέονται με επιπτώσεις στο περιβάλλον παρά μόνο αυτές οι οποίες σχετίζονται με επικίνδυνες ουσίες οι οποίες δεν αντιμετωπίστηκαν επαρκώς από τα μέτρα πρόληψης και περιορισμού της επαφής με το έδαφος ή το νερό.

Συμβάντα ασφάλειας διεργασιών με βάση τους ορισμούς του CONCAWE

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΛΠΕ (ΒΕΑ, ΒΕΕ, ΒΕΘ) ΕΚΟ ΟΚΤΑ
Συμβάντα ασφάλειας διεργασιών (PSΕ-1) 5 0 0
Συμβάντα ασφάλειας διεργασιών (PSΕ-2) 11 0 2
Συμβάντα ασφάλειας (PSΕ) 16 0 1
Συνολικός δείκτης PSΕR 2,62 0 0,51

Στο παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζεται η εξέλιξη του συνολικού δείκτη ασφάλειας διεργασιών PSER (Process Safety Event Rate), που αντιστοιχεί στο σύνολο των ατυχημάτων ασφάλειας διεργασιών ανά ένα εκατομμύριο ανθρωποώρες, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του CONCAWE. Ο δείκτης παρουσίασε αύξηση εντός του 2018, της τάξεως του 28% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. H αύξηση του δείκτη PSER αφορά σε θέματα αξιοπιστίας εξοπλισμού, σχεδιασμού και διαδικασιών και έχει ήδη υλοποιηθεί ένας αριθμός διορθωτικών ενεργειών, ενώ άλλες είναι σε εξέλιξη υλοποίησης. Για τη μείωση των δεικτών αυτών, τίθεται σε όλες τις εγκαταστάσεις ετήσιος στόχος ελαχιστοποίησης των συμβάντων ασφάλειας διεργασιών με τελικό στόχο τον μηδενισμό τους.

Δείκτης συχνότητας όλων των συμβάντων ασφάλειας διεργασιών PSER

Μέτρα πρόληψης,
περιορισμού & αποκατάστασης

Ο Όμιλος ΕΛΠΕ εφαρμόζει σε όλες τις δραστηριότητες του αυστηρές διαδικασίες και σχέδια έκτακτης ανάγκης και αντιμετώπισης ρύπανσης σε περίπτωση διαρροής πετρελαιοειδών. Επίσης, σε όλες τις εγκαταστάσεις πραγματοποιούνται τακτικά ασκήσεις ετοιμότητας για περιστατικά διαρροής στο έδαφος ή στη θάλασσα, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές κατά περίπτωση.

Συγκεκριμένα:

  • Στα τρία διυλιστήρια, υπάρχει συνεχής παρακολούθηση του υπεδάφους και των υπόγειων υδάτων για την παρακολούθηση και πρόληψη της ρύπανσης τους από ενδεχόμενη διαρροή υδρογονανθράκων καθώς επίσης εφαρμόζεται αυστηρά η Διαδικασία Αντιμετώπισης Θαλάσσιας Ρύπανσης για τις περιπτώσεις διαρροών κατά την φόρτωση και εκφόρτωση προϊόντων και πρώτων υλών στις λιμενικές εγκαταστάσεις. Υπογραμμίζεται ότι, ειδικά για τις περιπτώσεις διαρροών στη θάλασσα,  η στρατηγική αντιμετώπισης κάθε περιστατικού διαμορφώνεται μετά από συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές (Λιμενικό, αρμόδιο Υπουργείο) και οι επιμέρους εργασίες και τα μέτρα πρόληψης που αναλαμβάνονται σε κάθε περιστατικό είναι εναρμονισμένα με τις προβλέψεις του Τοπικού Σχεδίου Αντιμετώπισης της Ρύπανσης.
    Όσον αφορά στα μέσα και τον εξοπλισμό αντιμετώπισης περιστατικών διαρροής ενδεικτικά αναφέρεται ότι αυτά περιλαμβάνουν φράγματα, σύγχρονούς ελαιοσυλλέκτες (Oil Skimmers), διασκορπιστικές ουσίες και άλλα απορροφητικά ή και προσροφητικά υλικά.
  • Τα πλοία του στόλου της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ διαθέτουν Σχέδια Έκτακτης Ανάγκης κατά της ρύπανσης από διαρροή πετρελαίου σύμφωνα με τον Κανονισμό 73/78 του MARPOL, το οποίο καθορίζει τις απαραίτητες ενέργειες για να σταματήσει ή να μετριάσει τις επιπτώσεις σε περίπτωση πετρελαιοκηλίδας που μπορεί να δημιουργηθεί λόγω ατυχήματος κατά την λειτουργία ή ως αποτέλεσμα σοβαρού περιστατικού όπως σύγκρουση ή έκρηξη.
  • Στις εγκαταστάσεις Εμπορίας οι διαρροές αντιμετωπίζονται μέσω των Σχεδίων Έκτακτης Ανάγκης, τα οποία περιλαμβάνουν όλες τις περιπτώσεις διαρροών, όπως σε λεκάνη ασφαλείας, στο αντλιοστάσιο, στο σταθμό φόρτωσης βυτιοφόρων, σε αγωγό κ.α.
  • Στα πρατήρια της ΕΚΟ ΑΒΕΕ ακολουθούνται αυστηροί κανόνες διαχείρισης οποιασδήποτε διαρροής κατά την διαδικασία παροχής των καυσίμων στα οχήματα των πελατών-καταναλωτών, η οποία σχετίζεται σε αυτή την περίπτωση με κίνδυνους ασφάλειας παρά με περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι κανόνες διαχείρισης καλύπτουν και διαρροή πετρελαίου ή βενζίνης αλλά και υγραερίου ή φυσικού αερίου.

Διαρροή Βενζίνης / Πετρελαίου στο ρεζερβουάρ

  • 1. Διακόπτουμε

    την παροχή καυσίμου

  • 2. Κλείνουμε

    το καπάκι του ρεζερβουάρ

  • 3. Σκουπίζουμε

    το καύσιμο με ειδικό απορροφητικό πανί. Δεν χρησιμοποιούμε νερό

  • 4. Απομακρύνουμε

    το όχημα με σβηστό κινητήρα

  • 5. Σκουπίζουμε

    το καύσιμο με ειδικό απορροφητικό πανί. Δεν χρησιμοποιούμε νερό

Διαρροή Υγραερίου στο ρεζερβουάρ

  • 1. Διακόπτουμε

    την παροχή καυσίμου από το κουμπί παρουσίας του διανομέα

  • 2. Διακόπτουμε

    την παροχή ρεύματος

  • 3. Απομακρύνουμε

    όλους τους επιβάτες από το όχημα

  • 4. Απομακρύνουμε

    το όχημα με σβηστό κινητήρα

  • 5. Μεταφέρεται

    το όχημα σε συνεργείο για επισκευή

Διαρροή Φυσικού Αερίου στο ρεζερβουάρ

  • 1. Διακόπτουμε

    την παροχή ρεύματος / καυσίμου

  • 2. Δεν επιτρέπουμε

    στο όχημα να κινηθεί

  • 3. Απομακρύνουμε

    όλους τους επιβάτες από το όχημα

  • 4. Καλούμε

    τη ΔΕΠΑ

  • 5. Καλούμε

    την πυροσβεστική υπηρεσία

  • 6. Απομακρύνουμε

    το όχημα με σβηστό κινητήρα

Επόμενα βήματα

Μελέτες βάσης (baseline reports) με απεικόνιση της παρούσας κατάστασης εδάφους και υπόγειων νερών στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις των διυλιστηρίων σε συμφωνία με την Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (IED 2010/75/EE).

Προηγούμενη Ενότητα Περιβάλλον, Ενέργεια & Κλιματική Αλλαγή Ποιότητα Αέρα
Επόμενη Ενότητα Περιβάλλον, Ενέργεια & Κλιματική Αλλαγή Απόβλητα & Κυκλική Οικονομία